عنوان محصول: پاورپوینت تمجيد امام علي از ابوبکر (شبهه)
پاورپوینت تمجيد امام علي از ابوبکر (شبهه)
بخشی از متن پاورپوینت تمجيد امام علي از ابوبکر (شبهه) :
رحمت فرستادن امام علی به ابوبکر (شبهه)
طبق اعتقاد شیعیان, ابوبکر, خلافت را از حضرت علی غصب کرده است؛ در حالی که برخی از اهلسنت میگویند خود حضرت علی در جاهای مختلف از ابوبکر تمجید کرده و او را اولین مسلمان, مخلصترین مسلمان, خدا ترس, برتر از همه, دلسوز نسبت به اسلام, نزدیکترین شخص نسبت به رسول خدا (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم), و... دانسته و برایش طلب رحمت کرده است و این سخنان حضرت, با گفته شیعیان در غصب خلافت منافات دارد. در این مقاله به بررسی این موضوع میپردازیم.
فهرست مندرجات
1 - متن روایت2 - ضعف سندی روایت
2.1 - سند اول
2.1.1 - عمر بن ابراهیم
2.1.1.1 - سخن بغدادی
2.1.1.2 - سخن ذهبی
2.1.1.3 - سخن ابنحجر
2.1.1.4 - سخن هیثمی
2.1.2 - اسید بن صفوان
2.2 - سند دوم
3 - تعارض با روایات دیگر
4 - نتیجهگیری
5 - پانویس
6 - منبع
متن روایت
تمجید امیرمؤمنان (علیهالسّلام) از ابوبکر در این روایت اینگونه نقل شده است:
(انا عُبَیْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدٍ, قَالَ: نا عَلِیُّ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ اَحْمَدَ, قَالَ: نا اَبِی, قَالَ: نا ابوالْعَوَّامِ, قَالَ: نا عُمَرُ بْنُ اِبْرَاهِیمَ الْهَاشِمِیُّ, عَنْ عَبْدِ الْمَلِکِ بْنِ عُمَیْرٍ, عَنْ اُسَیْدِ بْنِ صَفْوَانَ صَاحِبِ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّی عَلَیْهِ وَسَلَّمَ, قَالَ: لَمَّا تُوُفِّیَ ابوبَکْرٍ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ ارْتَجَّتِ الْمَدِینَهُ بِالْبُکَا ِ وَدُهِشَ الْقَوْمُ, کَیَوْمِ قُبِضَ رَسُولُ اللَّهِ فَجَا َ عَلِیُّ بْنُ ابیطَالِبٍ بَاکِیًا مُسْتَرْجِعًا, وَهُوَ یَقُولُ: الْیَوْمَ انْقَطَعَتْ خِلافَهُ النُّبُوَّهِ حَتَّی وَقَفَ عَلَی بَابِ الْبَیْتِ الَّذِی فِیهِ ابوبَکْرٍ, فَقَالَ: رَحِمَکَ اللَّهُ یَا اَبَا بَکْرٍ, کُنْتَ اَوَّلَ الْقَوْمِ اِسْلامًا وَاَخْلَصَهُمْ اِیمَانًا وَاَشَدَّهُمْ نَفْسًا, وَاَخْوَفَهُمْ لِلَّهِ, وَاَعْظَمَهُمْ غِنًی, وَاَحْوَطَهُمْ عَلَی رَسُولِ اللَّهِ وَاَحْدَبَهُمْ عَلَی الاِسْلامِ, وَآمَنَهُمْ َعلَی اَصْحَابِهِ, اَحْسَنَهُمْ صُحْبَهً, وَاَفْضَلَهُمْ مَنَاقِبَ, وَاَکْبَرَهُمْ سَوَابِقَ, وَاَرْفَعَهُمْ دَرَجَهً, وَاَقْرَبَهُمْ مِنْ رَسُولِهِ, وَاَشْبَهَهُمْ بِهِ هَدْیًا وَخُلُقًا وَسَمْتًا وَفِعْلا, اَشْرَفَهُمْ مَنْزِلَهً, وَاَکْرَمَهُمْ عَلَیْهِ, وَاَوْثَقَهُمْ عِنْدَهُ, جَزَاکَ اللَّهُ عَنِ الاِسْلامِ وَعَنْ رَسُولِهِ وَعَنِ الْمُسْلِمِینَ خَیْرًا, صَدَّقْتَ رَسُولَ اللَّهِ حِینَ کَذَّبَهُ النَّاسُ, فَسَمَّاکَ اللَّهُ فِی کِتَابِهِ صِدِّیقًا وَالَّذِی جَا َ بِالصِّدْقِ: مُحَمَّدٌ, وَصَدَّقَ بِهِ: ابوبَکْرٍ...)
اسید بن صفوان میگوید: زمانی که ابوبکر از دنیا رفت, شهر مدینه سراسر گریه شد و همانند روزی که رسول الله از دنیا رفتند (به شهادت رسیدند), مردم بیتاب شدند. علی بن ابی طالب در حالی که گریه میکرد و انا لله وانا الیه راجعون میگفت, آمد و فرمود: امروز جانشینی نبوت به پایان رسید, حضرت آمدندند تا این که جلوی درب خانهای که جنازه ابوبکر در آن بود, ایستاده و فرمودند: خدا تو را رحمت کند ای ابوبکر, تو اولین کسی بودی که اسلام آوردی و از نظر ایمان خالصترین مردم بودی و دارای نفس قوی بودی و از همه خدا ترستر بودی و از نظر روحی و معنوی از همه برتر بودی و نسبت به رسول الله, بیش از دیگران احتیاط مینمودی و از همه نسبت به اسلام دلسوزتر بودی و امینترین فرد برای اصحاب رسول الله بودی و بهترین همراه پیامبر بودی و برترین مردم و با فضیلتترین آنها بودی و بیشترین سابقه را در بین صحابه داشتی و بالاترین درجه را در بین صحابه داشتی و نزدیکترین شخص به پیامبر بودی و شبیهترین مردم به پیامبر از حیث هدایت و اخلاق و کردار بودی و شریفترین منزلت را در بین صحابه داشتی و در نزد پیامبر مورد اعتمادترین فرد بودی خدا از طرف اسلام و رسولش و مسلمین به تو جزای خیر دهد. وقتی رسول خدا را تصدیق کردی که مردم او را تکذیب کردند؛ پس خدا تو را در کتاب خودش صدیق نامید و کسی که کلام صدق را آورد پیامبر بود و کسی که او را تصدیق کرد ابوبکر بود....
[1] اللالکائی, ابوالقاسم هبه الله بن الحسن بن منصور (متوفای418ه), شرح اصول اعتقاد اهل السنه والجماعه من الکتاب والسنه واجماع الصحابه, ج7, ص1375.
[2] الترمذی, محمد بن علی بن الحسن ابوعبدالله الحکیم (متوفای360ه), نوادر الاصول فی احادیث الرسول صلی الله علیه وسلم, ج3, ص142, تحقیق:عبد الرحمن عمیره, ناشر:دار الجیل - بیروت - 1992م.
[3] الهیثمی, ابوالحسن نور الدین علی بن ابیبکر (متوفای 807 ه), مجمع الزوائد ومنبع الفوائد, ج9, ص47-48, ناشر:دار الریان للتراث/ دار الکتاب العربی - القاهره, بیروت – 1407ه.
[4] السیوطی, جلالالدین ابوالفضل عبدالرحمن بن ابیبکر (متوفای911ه), جامع الاحادیث (الجامع الصغیر وزوائده والجامع الکبیر) ج31, ص481, طبق برنامه الجامع الکبیر.
حال سؤال این است که آیا این روایت با سند صحیح و معتبر در منابع اهل سنت نقل شده است؟
در کتابهای اهل سنت برای بسیاری از اصحاب رسول خدا (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) فضیلتهایی نقل شده و مقاماتی برای آنها شمرده شده است؛ اما طبیعتا زمانی میتوان فضیلتی را پذیرفت که بر اساس مبانی و موازین علمی به اثبات برسد, در غیر این صورت ارزش علمی نخواهد داشت.
روایت فوق نیز از این قاعده مستثنی نیست, از این رو در این مقاله سند و متن روایت مذکور را بررسی مینماییم.
ضعف سندی روایت
این روایت دو سند دارد که بعضی از افراد موجود در آنها را علمای اهل سنت به شدت تضعیف کردهاند:
سند اول
سند اول این روایت که در ابتدای مقاله ذکر شد این است:
انا عُبَیْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدٍ, قَالَ: نا عَلِیُّ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ اَحْمَدَ, قَالَ: نا اَبِی, قَالَ: نا ابوالْعَوَّامِ, قَالَ: نا عُمَرُ بْنُ اِبْرَاهِیمَ الْهَاشِمِیُّ, عَنْ عَبْدِ الْمَلِکِ بْنِ عُمَیْرٍ, عَنْ اُسَیْدِ بْنِ صَفْوَانَ صَاحِبِ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّی عَلَیْهِ وَسَلَّمَ, قَالَ: لَمَّا تُوُفِّیَ ابوبَکْرٍ...
در این سند دو نفر وجود دارد که در ذیل نظرات علمای اهل سنت پیرامون آنها میآید:
عمر بن ابراهیم
در مورد شخصیت و وثاقت عمر بن ابراهیم بن خالد القرشی الهاشمی نظراتی وجود دارد که در ادامه به آن میپردازیم.
سخن بغدادی
خطیب بغدادی درباره او مینویسد:
وکان غیر ثقه یروی المناکیر احمد بن محمد بن سعید قال عمر بن ابراهیم ضعیف
عمر بن ابراهیم غیر قابل اعتماد است و روایات منکر را نقل میکند.
احمد بن محمد بن سعید گفته: عمر بن ابراهیم ضعیف است.
[5] احمد بن علی ابوبکر الخطیب البغدادی, تاریخ بغداد, ج13, ص36, الوفاه:463, دار النشر:دار الکتب العلمیه, بیروت.
سخن ذهبی
شمسالدین ذهبی درباره او مینویسد:
عمر بن ابراهیم ابوحفص یعرف بالکردیّ مولی بنیهاشم کان غیر ثقه وقال احمد بن محمد بن عقده الحافظ ضعیف.
عمر بن ابراهیم, غیر قابل اعتماد, ضعیف است.
[6] الذهبی الشافعی, شمسالدین ابوعبدالله محمد بن احمد بن عثمان (متوفای 748 ه), تاریخ الاسلام ووفیات المشاهیر والاعلام ج16, ص295, تحقیق:د. عمر عبدالسلام تدمری, ناشر:دار الکتاب العربی - لبنان/ بیروت, الطبعه:الاولی, 1407ه - 1987م.
ایشان در کتاب دیگر خود به نقل از دارقطنی و خطیب بغدادی میگوید:
قال الدارقطنی کذاب خبیث وقال الخطیب غیر ثقه.
عمر بن ابراهیم بسیار دروغگو و خبیث است و قابل اعتماد نیست.
[7] الذهبی الشافعی, شمسالدین محمد بن احمد, میزان الاعتدال فی نقد الرجال, ج5, ص217, الوفاه: 748, دار النشر: دار الکتب العلمیه - بیروت - 1995, الطبعه: الاولی, تحقیق: الشیخ علی محمد معوض والشیخ عادل احمد عبدالموجود.
سخن ابنحجر
ابنحجر عسقلانی نیز سخن دار قطنی و خطیب بغدادی را در تضعیف عمر بن ابراهیم نقل کرده است:
وقال الدارقطنی کذاب خبیث وقال الخطیب غیر ثقه.
دارقطنی میگوید: کذاب و خبیث است و خطیب میگوید که قابل اعتماد نیست.
[8] العسقلانی الشافعی, احمد بن علی بن حجر ابوالفضل (متوفای852 ه), لسان ال